Gemeentepolitie

In Nederlandse gemeenten die 25.000 of meer inwoners hadden, bestond er tussen 1945 en 1993 de zogenaamde Gemeentepolitie. Naast de gemeentepolitie bestond de landelijke Rijkspolitie.
De burgemeester van de gemeente was het "hoofd van politie" en verantwoordelijk voor het beheer van de plaatselijke politie. De gemeenteraad kon in haar raadsvergaderingen de burgemeester bewegen om de politie extra aandacht te laten geven aan bepaalde zaken. De burgemeester was verantwoordelijk voor de openbare orde en de officier van justitie verantwoordelijk ten aanzien van de strafrechtelijke aspecten.
Het beleid van de gemeentepolitie werd in het zogenaamde tripartite overleg, ook wel 'de driehoek' genoemd, van burgemeester, officier van justitie en de (hoofd)commissaris bepaald.

Uitzondering
Een uitzondering met betrekking tot de grootte van de gemeente was Baarn. Vanwege de aanwezigheid van het Koninklijk Huis was deze plaats voorzien van een eigen politiekorps met extra budget voor meer politieambtenaren. Ook Laren, Naarden en Katwijk hadden een gemeentepolitie.